وکالت بلاعزل نوعی قرارداد وکالت است که در آن موکل (کسی که وکالت را به دیگری اعطا میکند) حق عزل وکیل (شخصی که اختیار انجام امور موکل را دارد) را از خود سلب میکند. این نوع وکالت معمولاً برای ایجاد اطمینان بیشتر در طرفین قرارداد و حفظ حقوق وکیل در مدت زمان توافق شده مورد استفاده قرار میگیرد.
وکالت بلاعزل
غالباً عقد وکالت بلاعزل زمانی به دیگری داده می شود که معامله ای فی مابین طرفین منعقد شده باشد و وکیل برای قطع ید و سلطۀ بایع نسبت به مبیع و تسلی خاطر از اینکه با فرض خطای بایع پس از معامله نیز بتواند، با ارائه همین وکالت بلاعزل ضمن طرح دعوی مقتضی در مراجع قضایی حقوق خود را احقاق و از تضییع آن جلوگیری کند.
اما بعضاً نیز به دلیل روابط خویشاوندی (نسبی یا سببی) یا دوستی و آشنایی افراد مبادرت به تنظیم سند وکالت بلاعزل می نمایند. یکی از پرونده هایی که در محاکم قضایی به کرات مشاهده می شود بطلان اقدامات و ابطال اسنادی است که زوجه ( همسر، زن) در راستای استفاده از سند وکالت بلاعزل اعطایی زوج (مرد) دریافت داشته است.
از اینرو، در اعطای وکالت بلاعزل باید مراقبه و دقت لازم را به خرج داد و حتی الامکان از حضور وکیل دادگستری در هنگام تنظیم و قبل از امضای آن در دفاتر اسناد رسمی استفاده شود. گروه حقوقی وکیل ماهر با بهره مندی از وکلای باتجربه مفتخر است در صورت تمایل در این مسیر پرمخاطره شما را همراهی نماید.
وکالت بلاعزل و محدودیت های آن
بنابراین، در وکالت بلاعزل، وکیل قادر به انجام وظایفی است که از سوی موکل به او واگذار شده و موکل نمیتواند بدون دلیل خاصی یا خارج از شرایط تعیین شده در قرارداد، وکیل را عزل کند. با این حال، لازم است در نظر داشت که این نوع وکالت نیز محدودیتهایی دارد:
- فسخ قرارداد وکالت با توافق طرفین: اگر موکل و وکیل توافق کنند که قرارداد خاتمه پیدا کند، این امکان وجود دارد.
- از بین رفتن موضوع وکالت: اگر موضوعی که وکالت برای آن اعطا شده از بین برود یا انجام آن غیرممکن شود، وکالت پایان مییابد.
- فوت یا حجر هر یک از طرفین: در صورت فوت یا حجر موکل یا وکیل، وکالت پایان میپذیرد، مگر اینکه در قرارداد طور دیگری توافق شده باشد.
وکالت بلاعزل در امور مختلف حقوقی مانند فروش ملک، تنظیم اسناد، و معاملات مالی استفاده میشود. این نوع قرارداد باید به صورت کتبی تنظیم شده و معمولاً در دفاتر اسناد رسمی ثبت میگردد تا اعتبار قانونی داشته باشد.
برای جلوگیری از کلاهبرداری و به وجود آمدن مشکلات در وکالت بلاعزل از تمام شرایط و قوانین قرارداد مطلع شوید و در صورت امکان، با یک وکیل متخصص مشورت کنید. گروه وکلای ماهر متشکل از وکیل پایه یک دادگستری که سال ها است با فعالیت در تمام امور که صورت تخصصی در حوزه املاک به تبحر و تخصص دست یافتهاند آماده خدمت و پاسخگویی به شما خواهند بود.
انواع وکالت بلاعزل
وکالت بلاعزل بسته به نوع موضوع و هدف قرارداد، به اشکال مختلفی قابل تقسیم است. در ادامه به انواع رایج این قسم از وکالت می پردازیم:
- وکالت بلاعزل مالی: این نوع وکالت برای امور مالی مانند فروش یا انتقال داراییها، دریافت و پرداخت پول، یا مدیریت حسابهای بانکی موکل تنظیم میشود.
- وکالت بلاعزل ملکی:در این نوع وکالت، اختیار فروش، انتقال سند، یا انجام امور مربوط به ملک موکل به وکیل داده میشود. این نوع وکالت معمولاً در خرید و فروش املاک کاربرد دارد و نیز این نوع وکالت یکی از رایج ترین اسناد وکالتی است که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شوند و پس از گذشت مدتی کوتاه یا طولانی طرفی که وکالت داده است یعنی موکل اقدام به طرح دعاوی متعددی علیه وکیل می نماید که غالباً نیز به دلیل الفاظ و عبارات بکار برده شده در متن سند و به تعبیری با پذیرش مفاد سند راه به جایی نخواهند برد و هایی برای پیمودن این مسیر نیز هزینه گزافی را بر خود تحمیل می نمایند در حالی که همراه داشتن یا حداقل مشورت با وکیل دادگستری از تبعات منفی آتی و تلف مال جلوگیری بعمل می آید.
- وکالت بلاعزل تجاری: برای انجام امور مربوط به کسب و کار، از جمله مدیریت شرکت، انجام معاملات تجاری، یا انعقاد قراردادها، این نوع وکالت مورد استفاده قرار میگیرد.
- وکالت بلاعزل در امور اداری و قانونی: این نوع وکالت برای امور مربوط به تنظیم اسناد رسمی، ثبت شرکتها، انجام فرآیندهای قانونی، یا مراجعه به مراجع قضایی و اداری استفاده میشود.
- وکالت بلاعزل ازدواج یا طلاق: این نوع وکالت معمولاً برای انجام امور مربوط به ازدواج یا طلاق، مانند ثبت عقد یا پیگیری پروندههای مربوطه در دادگاهها، به کار میرود.هر یک از این انواع باید دقیقاً مطابق با اهداف و نیازهای موکل تنظیم شوند و معمولاً در دفترخانههای اسناد رسمی ثبت میشوند تا اعتبار قانونی داشته باشند.
وکالت بلاعزل در فروش ملک
وکالت بلاعزل در فروش ملک یکی از رایجترین انواع وکالت بلاعزل است که در آن موکل (مالکِ ملک) به وکیل اختیار میدهد تا اقدامات مربوط به فروش ملک را انجام دهد. این نوع وکالت معمولاً برای تسهیل فرآیند فروش، حفظ حقوق طرفین، و ایجاد اطمینان بیشتر به کار گرفته میشود.
اما برای رهایی و آسودگی خاطر از خطرات احتمالی که در مبحث راجع به محدودیت های وکالت پرداختیم می بایستی خریداران صرفاً به اخذ وکالت بلاعزل دلخوش نباشند و حتماً قبل از تنظیم سند وکالت مبایعه نامه یا هر نوع قراردادی که مُبَیِنِ انتقال مالکیت باشد را با حضور چند شاهد تنظیم تمایند و اسناد پرداختی خود را تا لحظه انتقال قطعی سند و اخذ سند کاداستر نزد خود نگاه دارند.
گرچه با قانون اخیرالتصویب الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول این نقیصه در خصوص معاملات ملکی برداشته شد و خریداران اموال غیرمنقول با آسودگی و خیال راحت می توانند نسبت به انجام معامله اقدام نمایند اما در هر صورت همواره کلاهبرداران راهی برای دور زدن قانون خواهند یافت و به تعبیری یک قدم از قانونگذار جلوتر هستند و شما در صورتی که قصد خرید ملکی را دارید الزاماً از حضور یک وکیل دادگستری در مجلس عقد استفاده نمائید تا گرفتار مسیر پُر پیچ و خم قضایی نگردید.
به هر تقدیر، نکات کلیدی درباره این نوع وکالت که باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:
1 . اختیارات وکیل:
یکی از مواردی که باید بدان توجه وافری داشته باشید حدود اختیارات وکیل می باشد. حدود اختیارات وکیل بسته به مبنای تنظیم سند وکالت متفوت خواهد بود. اگر مبنای تنظیم سند وکالت، یکی از عقود انتقال دهندۀ مالکیت(عقود ناقله) باشد، شما به عنوان خریدار باید حتی الامکان اقتدار و سلطه انتقال دهنده را محدود و قطع نمایید تا او نتواند موجبات دردسر شما را در آینده فراهم نماید.
اگرچه، در خصوص اموال غیر منقول با لازم الاجرا شدن قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول تقریباً حاشیه امنی برای خریداران ایجاد شده است و شیطنت های فروشنده(بایع) متعاقب اعطای وکالت نامه چندان نمی تواند حقوق خریدار را متزلزل و دستخوش تضییع قرار دهد اما در خصوص معاملات اموال منقول همچنان صرف اخذ سند وکالت ولو اینکه موکل حق عزل خود را ساقط نموده باشد خطرناک و بر مدار ریسک قرار دارد. علی ایحال، به جهت کاهش ریسک معاملاتی و جلوگیری از خطرات آتی توصیه می شود که قبل از هر اقدام معاملاتی با یک وکیل دادگستری متخصص مشورت نمائید.
2 . شرایط بلاعزلی:
این موضوع هم بستگی به مبنا و چرایی تنظیم سند وکالت دارد. اگر شما در مقام خریدار باشید یا به طور کلی قرار بر این است که مالکیت به شما منتقل گردد بهتر است که حتماً حق عزل را از موکل ( وکالت دهنده) سلب و ساقط نمائید. اما اگر شما در مقام وکالت دهنده قرار دارید و صرفاً به سبب اعتماد و روابط خویشاوندی و دوستی به کسی وکالت می دهید تا برای شما کاری را انجام دهد بدون اینکه انتقال مالکیت مقصود شما باشد حتماً حق عزل را برای خود حفظ کنید تا در صورت مشاهدۀ فَوَرانِ آتشفشان آز و طمع در وجود وکیل بلافاصله بتوانید چاره جویی کنید.
هرچند که راهکار های حقوقی برای احقاق حق شخص وکالت دهنده در این فرض وجود دارد اما عاقل کسی است که علاج واقعه را قبل از وقوع انجام دهد. در مباحث بعدی به این راهکارها بطور مفصل خواهیم پرداخت. به هر حال، باید بقا یا سلب حق عزل در سند وکالت تصریح گردد تا اعتبار قانونی داشته باشد.
3 . ثبت قرارداد وکالت:
اصولاً توافقات و قراردادهای منعقده فی مابین اشخاص نیاز به ثبت رسمی در دفاتر اسناد رسمی ندارند. عقد وکالت نیز می تواند در خارج از دفاتر اسناد رسمی و بصورت عادی تنظیم گردد اما برای اینکه بتوانید بصورت رسمی و قانونی بدان استناد داشته باشید، بهتر است که به صورت رسمی در دفترخانه ثبت شود. به طور کلی، ثبت رسمی هر قراردادی از مشکلات حقوقی احتمالی در آینده جلوگیری میکند.
4 . مدت زمان وکالت:
تعیین مدت زمان بقای وکالت بستگی به موضوع وکالت و رابطه فی مابین طرفین عقد وکالت دارد. ممکن است وکالت بلاعزل محدود به یک بازه زمانی مشخص باشد یا تا زمانی که موضوع وکالت (فروش ملک) به انجام برسد، ادامه یابد.
خرید ملک با وکالت بلاعزل
خرید ملک با استفاده از وکالت بلاعزل روشی است که گاهی برای سهولت در معاملات ملکی و زمانی که مالک امکان حضور مستقیم در فرایند خرید و فروش را ندارد، به کار گرفته میشود. این روش به وکیل اختیار میدهد تا ملک را به نام موکل خریداری کرده یا دیگر عملیات مربوط به خرید ملک را انجام دهد. با این حال، باید با دقت و در نظر گرفتن تمام جزئیات قانونی انجام شود.
بعضاً مشاهده می شود که اشخاص برای خرید مال (اعم از منقول یا غیرمنقول) به دیگری وکالت می دهند و با تصور اینکه چون وکالت مزبور برای خرید است برای آنان ضرری نخواهد داشت. اما این تصور، تصور غلطی است زیرا ممکن است که وکیل با وجهی که شما به عنوان موکل در اختیار او قرار داده اید مبادرت به خرید مالی نماید و پس از اینکه سود هنگفتی داشته باشد با مشکل مواجه خواهید شد.
این معضل هنگامی رُخ نشان می دهد که وکیل معامله را به نام خود بدون تصریح به نمایندگی از جانب موکل انجام دهد زیرا بر اساس اصول و موازین حقوقی که در اراده مقنن نیز انعکاس یافته است کسی که معامله ای را انجام می دهد اصل بر این است که آن معامله را برای خودش انجام داده و در مقابل طرف مقابل، خود او مسئول است و در واقع نیز همین است زیرا اشخاص با کسی مبادرت به انعقاد عقد می نمایند که او را به عینه مشاهده می کنند.
نمونهای از متن وکالتنامه بلاعزل
در فروش ملک ممکن است به صورت زیر باشد، اما توجه داشته باشید که این صرفاً یک قالب پیشنهادی است و تنظیم دقیق آن باید با مشاوره حقوقی و در دفاتر اسناد رسمی انجام شود:
وکالتنامه بلاعزل
این سند در تاریخ [تاریخ تنظیم] در دفتر اسناد رسمی شماره [شماره دفترخانه] تنظیم گردید، فیمابین:
- موکل: [نام و نام خانوادگی موکل]، به شماره ملی [شماره ملی]، دارای آدرس [آدرس کامل موکل].
- وکیل: [نام و نام خانوادگی وکیل]، به شماره ملی [شماره ملی]، دارای آدرس [آدرس کامل وکیل].
موضوع وکالت:
موکل با اعطای این وکالتنامه، اختیارات کامل و غیرقابل عزل به وکیل واگذار میکند تا اقدامات زیر را انجام دهد:
- فروش ملک به آدرس [آدرس دقیق ملک] و انجام کلیه مراحل قانونی مربوط به انتقال مالکیت.
- مذاکره با خریدار و امضای قرارداد فروش.
- دریافت ثمن معامله و ارائه رسیدهای مالی.
- تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت در اداره ثبت اسناد و املاک.
شرایط بلاعزل بودن:
موکل حق عزل وکیل را تحت هیچ شرایطی نخواهد داشت و وکیل تا زمان انجام کامل موضوع وکالت دارای اختیارات کامل است.
تعهدات طرفین:
- وکیل متعهد میشود کلیه اقدامات را مطابق منافع موکل و قوانین جاری کشور انجام دهد.
- موکل متعهد است کلیه مدارک و اسناد مورد نیاز برای انجام موضوع وکالت را در اختیار وکیل قرار دهد.
مدت زمان وکالت:
این وکالتنامه از تاریخ تنظیم به مدت [مدت زمان مشخص یا بدون محدودیت زمانی] معتبر است.
این قالب برای آشنایی شما با نحوه تنظیم وکالتنامه است. توصیه میشود قبل از اقدام به تنظیم چنین سندی، با یک وکیل متخصص مشاوره کنید و سند را در دفترخانه اسناد رسمی ثبت نمایید. اگر به توضیحات بیشتری نیاز دارید، گروه حقوقی وکیل ماهر با افتخار در این خصوص در کنار شما خواهد بود.
سوالات متداول شما درباره وکالت بلاعزل
آیا میتوان وکالت بلاعزل را ابطال کرد؟ بله، در صورت شرایط و ظوابط تعیین شده در قوانین امکان ابطال وجود دارد.
مدت زمان وکالت بلاعزل چقدر است؟ بستگی به توافق طرفین در قرارداد دارد.
کلام آخر
دریافتیم که وکالت بلاعزل همانطور که آسودگی خاطر دارد نیز ممکن است باعث بروز برخی از مشکلات شود و برای جلوگیر از ضرر و زیان باید در تنظیم قرارداد وکالت بلاعزل بسیار هوشمندانه عمل کرد، امیدواریم که این مطالب برای شما مفید واقع شده باشد. از این که همراه ما بودید تا این مقاله به پایان رسد متشکریم! می توانید نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
سلام
از چه طریقی میشه وکالت بلاعزل را از بین برد ؟ ، ممنون میشم راهنمایی کنید .
سلام
بستگی به عنوان وکالت بلاعزلی است که قرارداد دارید و شرایط ابطال وکالت بلاعزل در حالت کلی به این صورت است:
1.فسخ قرارداد با توافق طرفین:
اگر موکل و وکیل به توافق برسند، میتوانند قرارداد وکالت بلاعزل را فسخ کنند. این توافق باید بهصورت رسمی ثبت شود.
2. فوت یا حجر موکل یا وکیل:
بر اساس قانون، در صورت فوت یا حجر هر یک از طرفین، وکالتنامه بلاعزل بهطور خودکار منقضی میشود مگر اینکه ترتیبات خاصی در قرارداد پیشبینی شده باشد.
3. ابطال به دلیل غیرقانونی بودن موضوع وکالت:
اگر موضوع وکالت (مانند فروش ملک) از نظر قانونی غیرممکن یا غیرمجاز شود، این وکالتنامه قابلیت ابطال دارد.
ابطال از طریق دادگاه:
در صورت وجود اختلاف بین موکل و وکیل یا سوءاستفاده وکیل از اختیارات، موکل میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست ابطال وکالت بلاعزل را مطرح کند.